1. Podstawowe założenia funkcjonalno-kompozycyjne
Po badaniach terenowych oraz analizie materiałów konkursowych uznaliśmy, że chcemy w minimalny sposób ingerować w istniejącą
przyrodę oraz rzeźbę terenu. Nieco przypadkowe uformowanie terenu oraz dzika roślinność stworzyła miejsce o niecodziennym dla
Warszawy pagórkowatym krajobrazie a pionierska roślinność jest niemalże charakterystyczna dla ścisłego rezerwatu przyrody.
Niektóre fragmenty to łąki z kępami drzew co jest doskonałą bazą pod park rekreacyjny. Najgęściej zadrzewione miejsca wymagają
niewielkich zabiegów by uzyskać pełnowartościowy las w środku miasta. Największej ingerencji wymaga teren praktycznie pozbawiony
zieleni, na którym obecnie znajdują się warsztaty, składy budowlane, stacja paliw. Jest wymarzonym miejscem na lokalizację
wielofunkcyjnego Parku Społecznego.
Podzieliliśmy teren inwestycji na następujące obszary:
A. Kopiec Powstania
B. Park rekreacyjny
C. Park społeczny
D. Las miejski
E. Bulwar parkowy
A. Kopiec Powstania
Historia powstania kopca jak i uroczystości, które się odbywają pod nim jak i na nim wymagają szacunku. Naszym celem było nadanie
odpowiedniej oprawy zarówno uroczystościom jak i codziennym spacerom od reprezentacyjnego placu wejściowego poprzez Aleję
Godziny W po taras widokowy. Proponujemy stworzenie placu wejściowego we wskazanym przez Zamawiającego miejscu od strony
ulicy Bartyckiej. Stąd na taras prowadzić będą wygodne betonowe schody, rozliczone tak by można było złapać oddech. Schody zostaną
zagłębione nieco w zbocze góry otwierając niejako jej wnętrze. Po drodze proponujemy wykonanie trzech przystanków, które
symbolicznie opowiedzą historię miejsca i miasta.
Pierwszy to Stacja Bezimiennego Mieszkańca Warszawy, gdzie na osi schodów zlokalizowane zostaną drewniane krzyże, które nikną
między drzewami i na skłonie góry. To historia odejścia mieszkańców.
Stacja druga to odkryte artefakty – prawdziwa substancja Kopca. Umieszczone wśród poszycia przypominają o próbie anihilacji
materialnej Warszawy. To historia o odejściu materialnego miasta.
Trzecia stacja, zlokalizowana w sąsiedztwie tarasu widokowego to kwietna łąka. Jest symbolem odrodzenia Warszawy. Kwietna łąka
towarzyszy nam do samej góry gdzie porasta również obrzeża tarasu. To historia, która trwa i zostaje do końca wędrówki.
Na tarasie odbywać się będzie część obchodów związanych z Powstaniem Warszawskim zatem przewidzieliśmy wykonanie płaskiego
placu z wyeksponowaną Kotwicą Polski Walczącej, Płomieniem Pamięci oraz otwarciami widokowymi na Mokotów oraz na centrum
miasta.
Niezbędna obsługa techniczna (wozy transmisyjne, karetki) oraz ewentualny transport osób, które nie mogą o własnych siłach wejść na
szczyt Kopca odbywa się drogą poprowadzoną dookoła góry i kończy się kilkoma miejscami postojowymi niedaleko tarasu. (istnieje też
możliwość czasowego dojazdu na sam taras ale w celu minimalizacji takiego ruchu proponujemy przeprowadzenie kanałów
betonowych w poszyciu, łączących taras z niższym parkingiem by można było w łatwy sposób poprowadzić wszelkie niezbędne
okablowania w trakcie uroczystości).
Drogą tą mogą się oczywiście poruszać wszyscy inni goście parku (rodzice z wózkami czy spacerowicze).
Oczywistym jest, że Kopiec Powstania powinien być miejscem żywym cały rok i służyć swoim gościom swoimi unikatowymi wartościami
tj. rzeźbą terenu i roślinnością. W związku z tym założyliśmy kilka scenariuszy dla codziennych użytkowników. Po pierwsze Kopiec został otoczony Główną Aleją Spacerową (GAS). dzięki czemu można obejść górę dookoła bez pokonywania
stromizn czy przeszkód terenowych. W celu zapewnienia możliwości jak najłagodniejszych przewyższeń skrzyżowanie GAS i Alei Godziny
W jest dwupoziomowe: GAS została poprowadzona tunelem co dało pretekst dla wejścia do wnętrza Kopca i dotknięcia jego
autentycznego, historycznego budulca.
Po wtóre, korzystając częściowo z istniejących, wydeptanych ścieżek proponujemy siatkę alejek z tworzywa mineralnego, z intymnymi
kieszeniami, dla spacerowiczów bardziej wymagających.
Wizja lokalna rozbudziła w nas również wspomnienia z wycieczek górskich. Niektóre dzikie ścieżki mają charakterystykę górskich
szlaków. Z tego też powodu wyznaczyliśmy kilka takich szlaków o różnych poziomach trudności, dających możliwość zupełnego
oderwania się od dnia codziennego.
B. Park Rekreacyjny
W bliskim sąsiedztwie Kopca, zarówno od północy (ul. Bartycka) jak i od południa występują naturalne łąki z kępami drzew. Wymagają
niewielkich zabiegów by osiągnąć jakość błoni Parku Skaryszewskiego . Wymarzone miejsce na piknik, zabawy z psem, puszczanie
latawca czy odpoczynek nad stawem.
Podobnie jak Kopiec, ta część parku nanizana jest na GAS. Z racji na dużą różnicę między poziomem Parku Rekreacyjnego i przyległego
Parku Społecznego GAS poprowadzony został wzdłuż skarpy w południowo-zachodniej części terenu inwestycji oraz po usypanym,
łagodnym skłonie wzdłuż osi płn-płd. Skłon ten dał możliwość wykreowania kolejnego ciekawego miejsca, którym jest połączenie błoni
ze stawem (lokalizacja zgodna z MPZP) bezpośrednio pod GAS.
W sąsiedztwie ul. Bartyckiej zlokalizowaliśmy mały Pawilon Edukacji Historycznej, mieszczący gastronomię, małą izbę pamięci oraz
toalety publiczne. Pawilon, korzystając z rzeźby terenu, wkopany jest w skarpę i w niczym nie zaburza parkowego krajobrazu.
C. Park Społeczny
Park Społeczny to w naszym rozumieniu miejsce spotkań. Miejsce wielu aktywności, które mają na celu współpracę ludzi w dowolnym
wieku o dowolnych przekonaniach. Spoiwem, które może ich łączyć jest działanie, podczas którego okazuje się, że współdziałanie
buduje mosty pomiędzy pozornie wrogimi, brzegami .
Park Społeczny zlokalizowaliśmy w miejscu najbardziej zdegradowanym, gdzie trudno mówić o walorach przyrodniczych. W skład tego
terenu wchodzić będą zatem, Hala basenowa z częścią SPA i małą gastronomią, Pawilon, w którym zlokalizowane będą szatnie i
magazyny zarówno dla sportowców jak i „działkowców”, warsztat dla chętnych (DIY), pomieszczenie przeznaczone na różnego rodzaju
warsztaty (kulinarne, plastyczne, muzyczne, odczyty, wykłady), Boiska, tory rowerowe, siłownie zewnętrzne, Ogródki działkowe
(zarówno relokowane jak i społeczne – otwarte dla wszystkich), Pasieka, Małe szklarnie’ Place zabaw dla dzieci
Jak wszystkie części parku Park Społeczny nanizany jest na GAS. Dodatkowo jest on dostępny poprzez skłon od północy, opadający z
poziomu dachu hali basenowej (amfiteatr), stanowiącej pierzejowe domknięcie ulicy 6KLD. Kolejną siatką komunikacyjną łączącą
atrakcje z GAS czy pawilonem są ścieżki – „miedze”, częściowo wytyczone przez MPZP, tnące przestrzeń parku na „pola uprawne”. Tym
samym układ kompozycyjny parku przypomina dobrze znany wiejski krajobraz złożony z prostokątów upraw, kwietnych łąk, ścieżek i
wysepek zieleni (kępki drzew) czy gospodarstw (przestrzenie sportowe, ogródki działkowe, pasieka, szklarnie)
D. Las miejski
Od zachodniej strony Parku Społecznego oraz Parku Rekreacyjnego znajduje się gęsto zadrzewiony teren. Proponujemy zachowanie
tego charakteru poprzez delikatne zabiegi oczyszczające oraz przeprowadzenie duktów komunikacyjnych. W ten sposób fragment
parku będzie prawdziwym lasem, po którym można wygodnie spacerować , jeździć na rowerze czy rolkach lub biegać (GAS), urządzać
pikniki (specjalne polanki ze stanowiskami na ognisko czy grilla), spacerować po wąskich, leśnych ścieżkach.
E. Bulwar parkowy
Zgodnie z zapisami MPZP aleja Wojskowej Służby Kobiet zostanie przekształcona w ciąg pieszy. Jest to znakomita okazja do stworzenia
nieformalnego bulwaru, flankowanego od północy Parkiem Rekreacyjnym a od południa przestrzenią społeczną, gdzie zlokalizowane
będą pawilony o różnorodnych funkcjach, z tętniącymi za dnia jak i wieczorami (bezpieczna odległość od zabudowy mieszkaniowej)
dziedzińcami, przeznaczonymi do wspólnego spędzania czasu (gastronomia, biesiady, warsztaty, sport). Zarówno bulwar jak i pawilony,
wraz z małą architekturą, powinny mieć lekki, niezobowiązujący charakter by zachęcić do użytkowania wszystkich, niezależnie od wieku
czy zasobności portfela. Teren jest gęsto zadrzewiony i takim powinien pozostać. Pawilony zostały zaprojektowane tak by wykorzystać
istniejące ukształtowanie terenu (jego obniżenie w środkowej części inwestycji, przylegającej do bulwaru) i zachować rozrzeźbione
masy ziemne.
